Giá USD “chợ đen” tiến sát 28.000 đồng trong những ngày gần đây, vượt hơn 1.000 đồng so với mức niêm yết tại ngân hàng, thu hút sự chú ý lớn của giới đầu tư và người dân. Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính – đầu tư, biến động này chủ yếu mang tính cục bộ, trong khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vẫn kiểm soát chặt chẽ tỷ giá trên thị trường chính thức, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và thanh khoản ngoại tệ trong hệ thống ngân hàng.
Giá USD tự do tăng mạnh, chênh lệch hơn 1.000 đồng so với ngân hàng
Sáng 27/10, NHNN công bố tỷ giá trung tâm ở mức 25.097 đồng/USD, giảm nhẹ 1 đồng so với hôm trước. Với biên độ ±5%, tỷ giá trần tương ứng là 26.351 đồng/USD và sàn là 23.842 đồng/USD.
Tại Sở giao dịch NHNN, tỷ giá tham khảo được duy trì ở mức 23.893 – 26.301 đồng/USD (mua vào – bán ra). Trong khi đó, các ngân hàng thương mại tiếp tục điều chỉnh giảm.
Cụ thể, Vietcombank – ngân hàng có quy mô giao dịch ngoại tệ lớn nhất – niêm yết ở 26.111 – 26.351 đồng/USD, giảm 41 đồng ở chiều mua vào và gần như đi ngang ở chiều bán ra so với ngày trước đó.
Trái lại, trên thị trường tự do, USD được giao dịch quanh mức 27.517 – 27.637 đồng/USD, mức cao nhất trong nhiều tháng qua. Điều này khiến chênh lệch giữa tỷ giá ngân hàng và “chợ đen” vượt 1.000 đồng/USD, phản ánh tâm lý găm giữ ngoại tệ trong ngắn hạn.
NHNN tăng cường kiểm soát, phối hợp liên ngành ổn định thị trường
Trước đà tăng của tỷ giá tự do, Ngân hàng Nhà nước đã gửi văn bản phối hợp với Bộ Công an, Bộ Công Thương và Thanh tra Chính phủ nhằm siết chặt quản lý thị trường ngoại hối, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Đáng chú ý, trong hai tháng gần đây, NHNN đã ba lần bán ngoại tệ kỳ hạn có hủy ngang 180 ngày với giá 26.550 đồng/USD nhằm hỗ trợ thanh khoản cho các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm.
Động thái này được đánh giá là bước đi chủ động nhằm ngăn chặn biến động cực đoan và duy trì niềm tin của thị trường.
Tác động thực tế: Chỉ mang tính cục bộ, không ảnh hưởng vĩ mô
Theo chia sẻ từ một doanh nghiệp nhập khẩu linh kiện điện, mức tăng của USD ngân hàng hiện nay vẫn nằm trong dự toán chi phí, chưa gây tác động đáng kể đến hoạt động nhập khẩu.
Ông Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế – Tài chính (Học viện Tài chính), nhận định rằng phần lớn giao dịch ngoại tệ phục vụ xuất nhập khẩu diễn ra trong hệ thống ngân hàng, nên biến động trên thị trường tự do chủ yếu phản ánh yếu tố tâm lý, chứ không đại diện cho xu hướng cung – cầu thực tế.
Theo ông, chênh lệch tỷ giá gần đây có thể bắt nguồn từ các yếu tố ngắn hạn như biến động giá vàng hoặc nhu cầu nắm giữ USD trong dân cư, nhưng quy mô thị trường phi chính thức nhỏ, không đủ để gây ảnh hưởng đến thị trường ngoại hối tổng thể.
Triển vọng tỷ giá ổn định đến cuối năm
Ông Độ cho rằng, NHNN đang điều hành tỷ giá linh hoạt và kịp thời. Mỗi khi tỷ giá có dấu hiệu tăng nhanh, cơ quan này sẵn sàng bán ngoại tệ để trấn an tâm lý thị trường. Hiện tỷ giá giữa các ngân hàng thương mại cơ bản ổn định, cho thấy hiệu quả của chính sách can thiệp.
Các yếu tố từng tạo áp lực lên tỷ giá như chính sách lãi suất cao của Fed, căng thẳng thương mại Mỹ – Trung hay lo ngại xuất khẩu suy yếu đều đã hạ nhiệt. Việt Nam được đánh giá đã đi qua giai đoạn căng thẳng nhất về tỷ giá, và từ nay đến cuối năm, biến động dự kiến sẽ không quá lớn.
Theo các chuyên gia, thị trường chính thức vẫn là kênh phản ánh đúng cung – cầu ngoại tệ, đóng vai trò then chốt trong ổn định kinh tế vĩ mô. Khi tỷ giá ngân hàng duy trì ổn định, niềm tin vào đồng nội tệ và môi trường đầu tư cũng được củng cố vững chắc hơn.
