Trước ngày 9/4, các công ty khai thác Bitcoin tại Hoa Kỳ đã chi đến 3 triệu USD cho mỗi chuyến bay thuê bao nhằm kịp thời nhập khẩu thiết bị trước khi chính sách thuế quan mới – do chính quyền Trump đề xuất – có hiệu lực. Nhiều công ty ví đợt điều chỉnh thuế này như một “cơn địa chấn”, tương tự lệnh cấm khai thác tại Trung Quốc năm 2021.
Sự hỗn loạn trước thời hạn thuế quan
Theo ông Ethan Vera – COO của Luxor – các công ty khai thác đã không có sự chuẩn bị trước. “Họ hoạt động trong khoảng thời gian chưa đến một tuần để bảo đảm mọi lô hàng từ Đông Nam Á được thu gom và vận chuyển kịp về Mỹ,” ông chia sẻ trong chương trình Mining Pod.
Nỗ lực gấp rút này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Trump đề xuất mức thuế quan cao đối với hơn 180 quốc gia, bao gồm 24% với Malaysia, 36% với Thái Lan và 32% với Indonesia – ba quốc gia hàng đầu sản xuất máy đào ASIC. Một số chuyến bay thuê để vận chuyển thiết bị có giá từ 2 – 3,5 triệu USD, gấp 2–4 lần mức bình thường.
Tuy nhiên, ngay trước thời điểm áp dụng, chính quyền Mỹ đã công bố lệnh tạm hoãn 90 ngày cho tất cả thuế quan – ngoại trừ đối với Trung Quốc – và hạ mức thuế xuống còn 10% đồng đều cho các quốc gia còn lại. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp cảm thấy “cuộc đua nhập khẩu vội vã” vừa qua là không cần thiết – nhưng vẫn có lý do để lo ngại, bởi chính sách thương mại của Mỹ hiện rất khó đoán.
Tác động tiềm tàng đến thị phần hashrate Hoa Kỳ
Ngay cả ở mức 10%, thuế quan vẫn có thể làm chậm lại sự tăng trưởng hashrate tại Hoa Kỳ – quốc gia đang chiếm khoảng 35–40% hashrate toàn cầu. Theo ước tính từ Blockspace, chỉ riêng năm 2023, các công ty khai thác Mỹ đã nhập khẩu máy đào trị giá hơn 2,3 tỷ USD và 860 triệu USD chỉ trong quý I/2024, chủ yếu từ các quốc gia Đông Nam Á.
Đáng chú ý, các nhà sản xuất như Bitmain và MicroBT – chiếm trên 90% thị trường máy đào ASIC – đã chuyển dây chuyền sản xuất ra khỏi Trung Quốc để tránh các mức thuế cao từ nhiệm kỳ đầu của Trump. Dù đã có nhà máy tại Mỹ, nhưng công suất vẫn chiếm tỷ lệ rất nhỏ so với tổng sản lượng.
Ông Taras Kulyk – CEO của Synteq Digital – cho biết: “Việc sản xuất tại Mỹ sẽ được miễn thuế nhập khẩu nhưng vẫn chịu ảnh hưởng bởi thuế đánh vào nguyên liệu thô như nhôm, bảng mạch điện tử,… nên giá thành vẫn cao.”
Ông Vera cũng cảnh báo rằng các linh kiện điện tử từ Trung Quốc có thể bị đánh thuế đến 50% hoặc hơn, và nếu đề xuất 125% được áp dụng, chi phí cho toàn bộ hạ tầng khai thác sẽ đội lên đáng kể.
Mua lại thay vì mở rộng?
Trong bối cảnh chi phí tăng cao, các công ty khai thác Mỹ đang xem xét mua lại các mỏ hiện có thay vì nhập thiết bị mới. Ông Kulyk nhận định: “Những công ty có thiết bị cũ giờ đây trở thành mục tiêu hấp dẫn để thâu tóm.”
Thị trường thứ cấp hiện đang chững lại vì không ai muốn mua vào khi chính sách còn chưa rõ ràng. Theo ông Vera, trong trung hạn, thuế quan sẽ là một đòn giáng mạnh vào lĩnh vực khai thác tại Hoa Kỳ, làm suy giảm năng lực cạnh tranh của các công ty trong nước so với đối thủ quốc tế.
Hashrate sẽ chuyển hướng?
“Bạn phải trả giá cao hơn để sở hữu thiết bị so với các công ty ở Canada hay Nga – điều này khiến bạn không thể cạnh tranh về chi phí,” ông Vera nói. Trong khi đó, Canada được xem là điểm đến tiềm năng nhờ chính sách thuế doanh nghiệp và thuế lãi vốn hấp dẫn, tuy nhiên lại đang có lệnh tạm dừng cấp phép năng lượng khai thác tại một số tỉnh như Ontario và Quebec.
Ngoài Canada, Bắc Âu, Nam Mỹ và châu Phi cũng đang được cân nhắc là các điểm đến thay thế để mở rộng hashrate.
Vera cảnh báo: “Tác động của thuế quan có thể tương đương với lệnh cấm khai thác của Trung Quốc năm 2021. Nếu Mỹ không còn là ‘siêu cường hashrate’, thì hoạt động sẽ dịch chuyển sang các khu vực khác. Điều này cũng sẽ khiến các công ty quốc tế dễ dàng mua ASIC với giá rẻ hơn vì không còn cạnh tranh từ Mỹ.”
